- дегендей
- үст. just exactlyкак раз
Kazakh-English dictionary. 2013.
Kazakh-English dictionary. 2013.
көрдемше — сын. 1. Түк білмейтін, түкті де сезбейтін (адам). Тұран бір құлақты кесіп алып келіншегіне, бірін алып мал иесі дегендей Қанаттың атасына берді. «Өй, мынау бір к ө р д е м ш е ғой», дегендей, не заманнан қалыптасқан дәстүрді бұзған ағаларына… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ақай жоқ, ноқай жоқ — (Сем., Абай) айт үйт жоқ, ай шайға қарамау. А қ а й ж о қ, н о қ а й ж о қ, сенің мынауың не? (Сем., Абай). Аз ойлағанда Бөжей өз ішінен «шариғат та жөнге, шынға қарайтын шығар, а қ а й ж о қ, н о қ а й ж о қ көрінгенге бұйда бере бермес»… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
амал алу — (Орал: Орда, Шыңғ., Жән.) шара қолдану. Баланы жастан дегендей, оларды тәрбиелеу үшін алдын ала а м а л а л у дұрыс (Орал, Жән.). Сайлау науқанының маңызына түсіне тұрса да, жауапсыз қарап жүрген... Құрманғалиевке партия ұйымы бір а м а л а л у ы … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бәсіңкі — (Монғ.) жұмсақ, әлсіз. Жұт егіз болмайды дегендей биылғы қыс жұпжұмсақ қар аз, жер шөп, суық та 1985 жыл басталғалы б ә с і ң к і, тоқтыларымыз дін аман («Ж. өмір», 26.07.1985) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ексімдену — (Қост., Жанг.) тез көтерілу, екілену. Неге босқа е к с і м д е н е с і ң (Қост., Жанг.). Екілене ескектеген обыр неме е к с і мд е н е соғып, ілгері жібермейін дегендей, әлсін әлсін өңменіңнен кәдімгідей кері итереді («Жұлдыз», №4, 1988) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жанығу — (Қ орда: Арал, Қарм., Сыр.; Гур.: Маңғ., Тең.; Ақт., Қараб.; Орал: Чап., Жымп.; Рес., Орын.) асығу, жанталасу, асып сасу. Ж а н ы ғ ы п сөйлейді екенсің өзің Қ орда., Арал). Жаныққан адам. Ж а н ы қ т ы р м а й отыр (Гур., Маңғ.). Несіне ж а н ы… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жәйімен — (Өзб., Бост.) жайымен, ақырын. Ол ж ә й і м е н ғана отыра кетті (Өзб., Бост.). Май табанын қара жол топырағын абайсызда шаңытып алмайын дегендей, ол ж ә й і м е н, тіпті еппен, есеппен басады (Р. Райым., Жап. жаңғ., 1 т., 73) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жәрәп — (Монғ.) сай, сәйкес. Сыйға сый, сыраға бал дегендей, өз сыйына ж ә р ә п сый көрсетеміз ғой (Монғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жәркемдеу — (Монғ.) 1. ет бұзу (сойылған малдың етін жіліктеп, қос қабырғалап, арқа белдемесін бір бірден бөліп бұзу). Мал келіпті. Ж ә р к е м д е у г е жәй болып кетер ме екен?! деп «батасын істетіп бер» дегендей сыңайын сыпайы ғана бүлк еткізді (С. Тәу.,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
изектеу — (ҚХР) басты қайта қайта изеу, шұлғу. Сенікі жөн дегендей дамылсыз и з е кт е п келеді (Қ. Жұм., Соңғы..., 2 к., 232) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
итарқа қоспақ — Қ орда., Қарм.) атасы – нар бура не қоспақ бура, енесі – нар мая не қоспақ інген болғандығынан азғын қоспақ атанған. И т а р қ а қ о с п а қ т ы ң алдыңғы өркешінің орнында болмашы ғана өркеш ізі де болмайды. Осы өркешін иттің арқасындай,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі